اتریوم (Ethereum) سیستمی است که اولین بار در کنفرانس BTC آمریکای شمالی توسط ویتالیک بوترین، بنیانگذار اتر رونمایی شد. اگرچه به طور کلی به عنوان یک آلتکوین دیده میشود، اما اتریوم یک سیستم نوآورانه است که هدف آن توسعه فناوری بلاک چین و استفاده از آن در حوزههای بیشتری است. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با ابزار ترید همراه باشید
فهرست مطالب
اتریوم به طور خلاصه یک سیستم عامل رمزنگاری است که ارز دیجیتال اتر (ETH) را به عنوان منبع انرژی خود میگیرد. هدف این است که کاربران بتوانند نرم افزار جدیدی را روی سیستم بلاک چینی که بیت کوین به آن متصل است ایجاد کنند. به لطف این آزادی که اتریوم در اختیار کاربران قرار میدهد، امکان صدور آلت کوینهای زیادی را فراهم میکند. هدف سیستم اتریوم جلوگیری از ذخیره سازی اطلاعاتی مانند دادههای شخصی توسط اشخاص ثالث و استفاده از آنها برای مقاصد مختلف است.
امروزه تقریبا تمام تراکنشهایی که در اینترنت انجام میدهیم (خرید، تراکنشهای بانکی، استفاده ما از رسانههای اجتماعی، تاریخچه اینترنت و غیره) در بانکهای داده به عنوان داده ثبت میشوند. این اطلاعات برای چه مقاصدی استفاده خواهد شد کاملا ناشناخته است.
با سیستم ETH ، این تراکنشها در دستگاههای مختلف به صورت کاملا پراکنده و ناشناس ذخیره میشوند و دسترسی به آنها تقریبا غیرممکن میگردد.
خلاصه ای از ارز دیجیتال اتریوم
نام ارز: | اتریوم (Ethereum) |
نام اختصاری: | ایتیاچ (ETH) |
وبسایت رسمی اتریوم: | www.ethereum.org |
بلاک چین ارز: | اتریوم |
کنتراکت ارز (Contracts): | ندارد |
مدل اجماع شبکه: | اجماع بر اساس الگوریتم اثبات سهام (POS) *برای اطلاعات بیشتر در زمینه تبدیل الگوریتم شبکه اتریوم به مقاله استخراج اتریوم مراجعه کنید |
وایت پیپر ارز: | لینک وایت پیپر |
آیا اتریوم میتواند با بیت کوین رقابت کند؟
این ارز، در حال حاضر دومین ارز دیجیتال بزرگ پس از بیت کوین است.
این واقعیت که ارزش آن در مدت زمان کوتاهی افزایش یافته و نوآورتر از بلاک چین بیت کوین است، این سوال را به ذهن متبادر کرده است که اتریوم میتواند رقیبی برای بیت کوین باشد.
با این حال، ویتالیک بوترین، بنیانگذار اتر، در این مورد میگوید:
اگر ارزهای دیجیتال را با منابع ارزشمند دنیا مقایسه کنیم و بیت کوین را طلا و لایت کوین را نقره در نظر بگیریم، ETH ، نفت است. زیرا فناوری زیربنایی اتر، منبع انرژی در سیستم اینترنت جهان خواهد بود. همانطور که نفت در بسیاری از بخشها و فناوریها در جهان استفاده میشود، همین امر در مورد فناوری ETH نیز صادق است. به همین دلیل است که ما از اتر به عنوان “سوخت کریپتو” یاد میکنیم. انرژی مورد نیاز پلتفرم اتریوم با اتر (ETH) تامین خواهد شد.
همانطور که از بیانیه بوترین میتوان فهمید، اتریوم هدفی برای رقابت با بیت کوین ندارد. همچنین میبینیم که کل تیم موسس اتر از همان روزهای اول بیت کوین در میان توسعه دهندگان بلاک چین و بیت کوین بوده اند.
آشنایی با ویژگیهای اتریوم
در بلاک چین اتریوم به دلیل عدم حضور شخص ثالثی به منظور مدیریت و نظارت، دادههایی که بر بستر شبکه هستند هیچ وقت قابل تغییر یا حذف نمیباشند. در این شبکه کوچکترین تغییر نیز باید به تایید تمامی اعضا برسد.
توزیع دادهها میان همه کاربران یا همان گرهها و عمومی بودن اطلاعات، هرگونه سانسور و تقلب را در این اکوسیستم را ناممکن میکند. به دلیل عدم وجود سرور و نهاد ناظر مرکزی بر اطلاعات افراد و عدم تجمیع اطلاعات احتمال هک و سرقت اطلاعات بسیار کاهش میابد. برای هک شبکه باید حمله ۵۱ درصدی انجام دهد که به معنای این است که باید به نیمی از نودهای فعال شبکه دسترسی داشت که این اتفاق هزینهی سرسام آور برای هکرها به عمل میآورد و عملاً غیرممکن میباشد.
مقایسه BTC و ETH
بسیاری از مردم تصور میکنند که این توکن نیز مانند بیت کوین تنها یک ارز دیجیتال است در حالی که آنها با هم شباهتهایی دارند ولی هدف و کاربردشان متفاوت میباشد. در ادامه به بررسی برخی از تفاوتهای بیت کوین و اتریوم به همراه شباهتهای آنها خواهیم پرداخت.
شباهتها | تفاوتها |
---|---|
این دو سیستم از فناوری بلاک چین استفاده میکنند و به شکل غیرمتمرکز فعالیت مینمایند. | بلاک چین اتریوم تنها یک سیستم ردیابی مالکیت ارز دیجیتال دارد و بیت کوین، یک سیستم پرداخت بیواسطهی جهانی میباشد. |
این دو سیستم پرداخت همتا به همتا (P2P) برای انتقال ارز دیجیتال و اطلاعات استفاده مینمایند. | اتریوم پلتفرمی برای اجرای هزاران برنامه و قراردادهای هوشمند غیرمتمرکز میباشد اما شبکه بیت کوین این قابلیت را ندارد. |
این دو ارز یک شبکه عمومی میباشند که کاربران بدون نیاز به دریافت مجوز میتوانند بر بستر آنها فعالیت نمایند. | ارز دیجیتالی که برای پرداخت هزینه تراکنشها استفاده میشود؛ اتر نام دارد و بر بستر شبکه بیت کوین از ارز BTC است. |
این دو سیستم بلاک چین اختصاصی خود ساخته و از آن استفاده میکنند. | ایجاد بلاک جدید در شبکه اتریوم در هر ۱۴ ثانیه است؛ اما این فرایند در بلاک چین بیت کوین در هر ۱۰ دقیقه میباشد. |
تراکنشها، معاملات و قراردادها بدون واسطه و هزینههای واسطهگری انجام میگردد. | به دلیل ابتدایی بودن اسکریپتهای شبکه بیت کوین، امکان ایجاد قرارداد هوشمند بر بستر آن وجود ندارد در حالی که این امکان در اتریوم وجود دارد. |
به دلیل رمزنگاری، هر دو شبکه امنیت بالایی دارند. | ارزش ارزهای بیت کوین و اتر با هم متفاوت است. |
تراکنشها در هر دو سیستم بدون توقف و برگشت انجام میپذیرد. | ارز بیت کوین با تعدادی مشخص (۲۱ میلیون) عرضه میگردد؛ در حالی که اتر محدودیتی برای عرضه ندارد. |
کاربردهای اتریوم چیست؟
این شبکه علاوهبر اینکه ارزی دارد که میتوان با آن بر بستر بلاکچین تبادل مالی نمود، کاربردهای دیگری نیز دارد که در ادامه به مهمترین آنها خواهیم پرداخت.
۱) ساخت و اجرا نرمافزارهای غیرمتمرکز (DApp)
برنامهنویسان و توسعهدهندگان بلاک چین میتوانند نرمافزارهای غیرمتمرکز (DApp) خود را بر بستر اتریوم با استفاده از زبان برنامهنویسی سالیدیتی پیادهسازی نمود. غیرمتمرکز بودن به این معناست که اطلاعات کاربران که از آنها استفاده میکنند، در دست هیچ فرد یا سازمانی نیست و هیچ راهی برای سانسور اطلاعات در این اپلیکیشنها وجود ندارد. به دلیل اینکه اطلاعات کاربران در اختیار هیچ شخص یا نهاد متمرکزی نیست، سبب میشود که که اطلاعات این شبکه روی سرورهای متمرکز ذخیره نشود و از هک، سرقت یا لو رفتن اطلاعات جلوگیری شود.
در حالت عادی، هنگامی که از برنامههایی چون یوتیوب، توییتر و سایر شبکههای اجتماعی استفاده میکنید، اطلاعات فردی شما به همراه نوشتهها، عکسها و ویدیوهای شخصی روی سرور مرکزی و متمرکز آن شرکتها ذخیره میشود. در این شرایط اطلعات شما با هر تهدید امنیتی علیه سرورهای این مجموعهها، به خطر میافتد.
همچنین به دلیل وجود سیاست و شرایط استفاده، بارها دیدهایم که این نرمافزارها محتوا یا اطلاعاتی که به خوششان نیاید را حذف مینمایند یا از شما را مجبور به تغییر آن میکنند. غیرمتمرکز بودن محل ذخیرهسازی اطلاعات این مشکلات برای کاربران حل میکند.
۲) ساخت و اجرای قراردادهای هوشمند
قراردادهای هوشمندی که بر روی پلتفرم بلاک چین اتریوم اجرا میشوند، دنبالهای از کد هستند. این کدها شامل شرایط قبل و حین قرارداد و همچنین کلیه مفاد این سند و شرایط اجرای آن میباشد. از این کدها میتوان برای برنامهریزی و ساختار موارد مختلفی همانند بازار سهام، ارز، محتوا یا سایر اشیا با ارزش استفاده کرد.
قراردادهای هوشمند به طور خودکار، کار میکنند و پس از ثبت نمیتوان آنها را به هیچ وجه تغییر داد یا قطع کرد. به عبارت دیگر، این قراردادها با ضمانت اجرای کامل و دقیق، همراه است. ضمناً با این نوع قرارداد نمیتوان از واسطه به عنوان شخص ثالث استفاده نمود. تمامی گرههای شبکه نیز یک کپی از این قرارداد را در سیستم خود دریافت میکنند. این قراردادها به زبان برنامهنویسی سالیدیتی نوشته شدهاند.
تصور کنید که بلاک چین یک آژانس املاک و مستغلات است و شما برای اجاره خانه وارد آن میشوید. در این کسب و کار فقط شما و مالک هستید و کسی برای ثبت معامله حضور ندارد. با رضایت شما، مالک برنامهنویسی را برای ذخیره کامل شرایط قرارداد به عنوان کد در یک سیستم تعیین میکند. اگر در زمان ثبت کدها تمامی این شرایط را نیز بپذیرید، قرارداد به طور کامل و صحیح آغاز میشود.
توجه داشته باشید که این قرارداد تحت هیچ شرایطی یا در هر زمانی غیر از موارد مشخص شده فسخ نمیشود. علاوه بر این، پس از شروع اجرا، هیچ یک از طرفین نمیتوانند تغییراتی در این سند ایجاد کنند. شما نباید هیچ گونه هزینه ثبت نام بپردازید یا پول بین خود و مالک انتقال دهید.
رویداد مرج در شبکه اتریوم
شبکه اتریوم چندین سال است که روی انتقال خود از اثبات کار به اثبات سهام کار میکند. در طول این مسیر، هارد فورکها و سافت فورکهای زیادی ساخته شدند تا راه را برای این انتقال هموار کنند. زیرا این نوع انتقال به معنای تغییر کامل زیرساخت یک شبکه است و به راحتی و به سرعت قابل انجام نیست.
زنجیره بیکن یک به روزرسانی بود که الگوریتم Proof of Stake را به شبکه اتریوم (که قبلا با الگوریتم Proof of Work کار میکرد) معرفی کرد. زنجیره بیکن مسلما ملموسترین بهروزرسانی برای تغییر PoS در سالهای اخیر بوده است. با راهاندازی زنجیره بیکن، کاربران میتوانند اتر (در الگوریتم اثبات سهام) و همچنین استخراج اتریوم (در الگوریتم اثبات کار) را شروع کنند و شبکه به شکل ترکیبی در حال فعالیت است.
مرج در تاریخ ۲۴ شهریور ۱۴۰۱ انجام گشت.
الگوریتم اجماع اتریوم
تا زمانی که گرههای اتریوم بر روی الگوریتم اثبات کار، اجرا میشدند، وظیفه تأیید تراکنشها و ایجاد بلوکها با استفاده از قدرت محاسباتی که در اختیار شبکه قرار میدادند را بر عهده آنها بود و پس از تغییر اتریوم به الگوریتم PoS، این وظیفه به اعتبارسنجیها واگذار شد.
تفاوت اصلی بین الگوریتمهای اثبات سهام (Proof-of-Stake) و اثبات کار (PoW) در هزینه اولیه و مصرف انرژی است. اثبات کار مستلزم خرید تجهیزات نسبتاً گران قیمت و هزینههای اضافی مانند هزینه خنک کننده، کابل کشی و غیره است، در حالی که اثبات سهام صرفاً نیاز به خرید مجموعهای از قطعات شبکه و بایگانی کردن یا ذخیره کردن دارد. مصرف انرژی در الگوریتم اثبات کار بسیار بالا است، اما اثبات سهام مصرف انرژی را تا 90% کاهش میدهد.
ماشین مجازی اتریوم (EVM)
ماشین مجازی اتریوم (Ethereum Virtual Machine یا به اختصار EVM) سیستم محاسباتی بومی اتریوم است که به توسعهدهندگان، اجازه میدهد قراردادهای هوشمند ایجاد کنند و به گرهها اجازه میدهد با آنها تعامل داشته باشند.
توسعه دهندگان اتریوم، قراردادهای هوشمند را با استفاده از زبان برنامه نویسی سالیدیتی مینویسند. Solidity توسط کامپیوتر قابل خواندن نیست، بنابراین باید به دستورالعملهای ماشین فرعی (به نام OpCodes) تبدیل شود تا کامپیوترها بتوانند آن را بخوانند. این تبدیل توسط EVM انجام میشود. هر گره اتریوم دارای EVM خود است.
هنگامی که شخصی تراکنش را به یک قرارداد هوشمند ارسال میکند، همه گرهها قرارداد هوشمند و تراکنش را با استفاده از EVM خود اجرا میکنند. گرهها میتوانند نتیجه تراکنشهای معتبر یا نامعتبر را ببینند. هر تراکنش (معتبر یا نامعتبر) وضعیت بلاک چین اتریوم را تغییر میدهد. اگر گرهها به نتیجه مشابهی دست یابند، وضعیت شبکه به روز میشود و تراکنش در بلاک چین ثبت میشود.
کاربران از طریق گرهها با شبکه اتریوم ارتباط برقرار میکنند. کاربران میتوانند این تعامل را با ایجاد کیف پول ایجاد کنند. انواع مختلف کیف پول به دو دسته کلی نرم افزاری و سخت افزاری تقسیم میشوند. عملکرد کیف پول اتصال به بلاک چین و گرهها از طریق کلید خصوصی است. توجه داشته باشید که داراییهای شما در کیف پول ذخیره نمیشود. بلکه در شبکه بلاک چین ذخیره میشود و میتوانید با استفاده از کلید خصوصی خود به آن دسترسی داشته باشید و آن را خرج کنید.
هنگامی که اتر (یا هر توکن ERC20 دیگری) را منتقل میکنید، بلاک چین موجودی شما را به روز میکند تا تغییرات مالکیت سکههای شما را منعکس کند. توجه داشته باشید که این تغییرات توسط کلید خصوصی انجام میشود. بنابراین اگر این کلید را گم کنید، دیگر نمیتوانید به منابع خود دسترسی داشته باشید. بنابراین آنها باید به دقت محافظت شوند.
استانداردهای ساخت توکن اتریوم
اتریوم چندین استاندارد مختلف ایجاد توکن دارد. اکثر این استانداردها با برنامههای غیرمتمرکز اتریوم قابل همکاری هستند. به عنوان مثال، یک توکن پروژه در تمام صرافیهای غیرمتمرکز مبتنی بر اتریوم قابل معامله است. در ادامه تعدادی از محبوب ترین و پرکاربردترین استانداردهای توکن اتریوم را معرفی میکنیم.
- ERC-20: این استاندارد پرکاربردترین استاندارد توکن سازی اتریوم است و برای ایجاد توکنهای قابل تعویض طراحی شده است. از توکنهای تولید شده با استفاده از این استاندارد میتوان به UNI (Uni Swap Native and Sovereign Token)، LINK (China Link Native Token)، AAVE (Ave Lending Protocol Sovereign Token) و … اشاره کرد.
- ERC-721: این استاندارد برای توکنهای مجازی یا NFT طراحی شده است. NFTهای فردی و غیر مجموعه ای از این نوع استاندارد استفاده میکنند. طبیعتاً هر یک از NFTها در یک مجموعه نیز طبق استاندارد ERC-721 ساخته میشوند. به طور کلی، این بدان معنی است که این استاندارد نمیتواند چندین توکن منحصر به فرد را به طور همزمان ایجاد کند. مثلا یک اثر هنری یا یک قطعه موسیقی.
- ERC-1155: این استاندارد برای ایجاد مجموعههای NFT است. میتوانید همزمان چندین توکن منحصر به فرد ایجاد کنید و آنها را در یک مجموعه قرار دهید. به عنوان مثال مجموعه Cryptopunks.
- ERC-777: این استاندارد به کاربران اجازه میدهد تا ویژگیهایی (مانند قرارداد ترکیبی) را به توکنهای خود اضافه کنند که حریم خصوصی تراکنشها یا ویژگی بازیابی را فراهم میکند که امکان بازیابی کلیدهای خصوصی را در صورت گم شدن فراهم میکند.
- ERC-4626: یک استاندارد صندوق توکن شده طراحی شده برای ساده سازی و یکسان سازی معیارهای فنی برای صندوقهای تامینی.
- ERC-725: این استاندارد برای هویتهای مبتنی بر بلاک چین طراحی شده است. قراردادهای هوشمندی که با استفاده از این استاندارد نوشته میشوند، میتوانند چندین کلید داشته باشند و به قراردادهای مختلف دیگر مرتبط شوند. هویت افراد، دستگاهها و چیزها را میتوان با قراردادهای ERC-725 تعریف کرد.
- ERC-621: این استاندارد برای تغییر کل عرضه توکن ایجاد شده است. این به کاربران اجازه میهد تا کل عرضه توکن خود را کاهش یا افزایش دهند. این کار فقط باید توسط دارندگان قرارداد یا کاربران قابل اعتماد آنها انجام شود.
- ERC-827: این استاندارد به دارندگان اجازه میدهد تا توکنهای خود را برای اشخاص ثالث ارسال کنند تا آنها بتوانند از آن توکنها استفاده کنند. یعنی دسترسی به توکنهای صدور را به اشخاص ثالث واگذار میکنند.
- ERC-884: برای نماد کردن اعمال استفاده میشود. طبق قانون جدید، شرکتهای مستقر در Delaware میتوانند سهام خود را با استفاده از فناوری بلاک چین ثبت و بفروشند. هر توکن ایجاد شده تحت این استاندارد سهام یک شرکت ثبت شده در ایالت Delaware است.
اتریوم دقیقا چیست؟
ETH یک پلتفرم محاسباتی منبع باز و غیرمتمرکز است که بر اساس فناوری بلاک چین ساخته شده است و توسط Vitalik Buterin توسعه یافته است. که نه تنها یک پلت فرم نرم افزاری است، بلکه یک زبان برنامه نویسی است که عملکرد قرارداد هوشمند را ارائه میدهد. به عبارت دیگر، اتر یک پلتفرم نرمافزاری غیرمتمرکز و توزیعشده در سیستم است که به توسعهدهندگان اجازه میدهد تا برنامههای غیرمتمرکز (DApps) را ایجاد و نصب کنند که از هر نقطهای در جهان قابل دسترسی باشد.
مشابه بیت کوین، ETH یک شبکه بلاک چین عمومی غیرمتمرکز است. با این حال، برخی از تفاوتهای فنی بین آنها وجود دارد. بر خلاف بیت کوین، اتر اجازه قراردادهای هوشمند را میدهد و به عنوان یک ارز دیجیتال بسیار قابل برنامه ریزی شناخته میشود.
اتر در واقع یک پلتفرم نرم افزاری است که به عنوان یک فروشگاه برنامه غیرمتمرکز و اینترنت غیرمتمرکز عمل میکند. این سیستم برای اجرای اپلیکیشنها و برنامهها به ارز نیاز دارد.
اتر پول دیجیتالی است که میتواند فورا از فردی به فرد دیگر در هر نقطه از جهان ارسال شود. درست مانند بیت کوین، ETH غیرمتمرکز است و نمیتواند توسط دولت یا بانکهای مرکزی کنترل شود. ETH برای پرداختهای مشابه بیت کوین استفاده میشود. همچنین، اتر برای پرداخت خدمات و همچنین هزینه تراکنش برای توسعه دهندگان برنامه در شبکه ETH استفاده میشود.
استخراج اتریوم چگونه انجام میشود؟
ماینینگ عامل مهمی برای تداوم و امنیت این سیستم با همان منطق بیت کوین است. برای اینکه استخراج ETH توسط همه انجام شود، سیستم مورد نیاز مانند استخراج بیتکوین با دستگاههای تولیدی خاص نیست، بلکه با کارت گرافیک (GPU) انجام میشود. افزایش تعداد ماینرها باعث کاهش درآمد در استخراج اتر میشود.
رابطه ETH و آلت کوینها
از آنجایی که سیستم اتر، محیطی مناسب برای ایجاد بسیاری از نرمافزارهای جدید است، سیستمی است که در آن بسیاری از سکههای جدیدی که بعدا ظهور کردهاند، معامله میشوند. به منظور راه اندازی یک سکه جدید، Initial Coin Offerings، به نام ICOs، قبل از انتشار به طور انبوه وجوه جمع آوری میکند و وجوه با اتر، ارزش پولی سیستم ETH ساخته میشود. بنابراین، سیستم اتریوم به عنوان سیستمی عمل میکند که به ارزهای دیجیتال جدید اجازه ورود به گردش را میدهد.
اتر چگونه کار میکند؟
این ارز، فناوری بلاک چین را گرفته و توسعه داده است و در زمینههای متنوعتری مورد استفاده قرار گیرد، نه فقط یک تسهیلات ثبت سوابق از طریق قراردادهای هوشمند. بلاک چین ETH نه تنها لیست تراکنشها را ذخیره میکند، بلکه آخرین وضعیت شبکه را نیز ذخیره میکند. این سیستمی است که محیطی برای خلاقیت برای بسیاری از توسعه دهندگان برنامه فراهم میکند. سیستم ETH بسیار شبیه بیت کوین است. در حالی که بلاک چین بیت کوین به دفتر کل بانک تشبیه شده است، بلاک چین اتریوم بیشتر شبیه یک کامپیوتر است. در حالی که اسناد و امنیت معاملات مانند بلاک چین بیت کوین را فراهم میکند، بسیار انعطاف پذیرتر از آن است.
اتحاد ETH سازمانی چیست؟
سازمانهای مختلف بلاک چین، گروههای تحقیقاتی و ۵۰۰ نماینده شرکت، حمایت خود را از اتحاد ETH در مارس ۲۰۱۷ اعلام کردند.
این اتحاد شامل ConsenSys، CME Group، دانشگاه کرنل، موسسه تحقیقاتی تویوتا، Samsung SDS، Microsoft، Intel، JP Morgan، Cooley LLP، Merck KGaA، DTCC، Deloitte، Accenture، Banco Santander، BNY Mellon، ING و بانک ملی کانادا است.
116 عضو گزارش دادند که شرکت کردند. در ژوئیه 2017، اتحاد اتر به بیش از 150 عضو رسید که شامل MasterCard، Cisco Systems و Scotiabank علاوه بر شرکتهای قدیمی است.
سوالات متداول
اتریوم چیست؟
اتریوم یک اکوسیستم آزاد و عمومی بر پایهی فناوری بلاک چین میباشد که دارای مرورگر، زبان برنامهنویسی و سیستم پرداخت مخصوص دارد. این ارز و شبکه آن، هیچ کنترل کنندهی واحد و مرکزی ندارد و هزاران سیستم به صورت داوطلبانه آن را کنترل مینمایند.
تفاوت ارزدیجیتال اتریوم و بیت کوین چیست؟
از نظر فنی بین این دو ارز دیجیتال تفاوتهای بسیاری وجود دارد. اما مهمترین تفاوت این دو، مربوط به اهداف و قابلیتهای آنها میباشد.